فواید و مضرات روغن بادام زمینی
روغن بادام زمینی، به عنوان یک روغن گیاهی پرکاربرد، به دلیل طعم ملایم و نقطه دود بالای خود در پخت و پز مورد استفاده قرار میگیرد. این روغن که از دانههای بادام زمینی استخراج میشود، حاوی ترکیبات مغذی ارزشمندی از جمله ویتامین E است.
با این حال، روغن بادام زمینی عمدتاً از اسیدهای چرب امگا-6 تشکیل شده است. مصرف بیش از حد اسیدهای چرب امگا-6 نسبت به امگا-3 میتواند تعادل چربیهای بدن را بر هم زده و در درازمدت عوارضی برای سلامتی به دنبال داشته باشد.
انتخاب روغن آشپزی میتواند تأثیر قابل توجهی بر مسیر سلامت و تندرستی افراد داشته باشد. در میان روغنهای موجود، روغن بادام زمینی به واسطه خواص تغذیهای ارزشمند و تطبیقپذیری بالا، به عنوان یکی از گزینههای برتر مطرح میشود. در این مقاله خواص، ارزش غذایی و فواید بینظیر استفاده از روغن بادام زمینی برای سلامتی مورد بررسی قرار گرفته است.
توضیحات مختصر در مورد روغن بادام زمینی | ||
نام دسته | جزئیات | کاربردها |
فواید تغذیهای | دارای چربیهای سالم: کلسترول بد را کاهش میدهد و کلسترول خوب را افزایش میدهد. حاوی ویتامین E: مفید برای پوست و مو، دارای آنتی اکسیدان برای محافظت از سلولها. حاوی مواد معدنی: منیزیم، پتاسیم و فسفر. دارای رسوراترول: التهاب را کاهش میدهد و از سلامت قلب و عروق حمایت میکند. | قند خون را تنظیم میکند. اسید اولئیک موجود در این روغن، التهاب را کاهش میدهد و از سلامت مغز حمایت میکند. |
کاربردهای آشپزی | مناسب برای پخت و پز با حرارت بالا ایده آل برای سرخ کردن طعمی ملایم و ایدهآل را برای غذا تضمین میکند. | مناسب برای مرینت کردن گوشت. بافت ترد و طعم آجیلی را یه به گوشت میدهد. |
مدت زمان نگهداری | ماندگاری طولانی به دلیل محتوای چربی تک غیراشباع بالا. | مناسب برای ترشی و کنسرو. |
روغن بادام زمینی برای چی خوبه؟
روغن بادام زمینی به عنوان یک روغن گیاهی، از دیرباز به دلیل خواص تغذیهای خود مورد توجه بوده است. تحقیقات نشان میدهند که مصرف این روغن میتواند تاثیرات مثبتی بر سلامت قلب، به ویژه در افراد مبتلا به دیابت، داشته باشد.
روغن بادام زمینی منبع غنی از ویتامین E است که به عنوان یک آنتیاکسیدان قوی، از سلولهای بدن در برابر آسیبهای رادیکالهای آزاد محافظت میکند و به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک مینماید.
با این حال، همانند بسیاری از مواد غذایی، مصرف بیش از حد روغن بادام زمینی نیز میتواند عوارضی به همراه داشته باشد. یکی از مهمترین نکات قابل توجه در مورد این روغن، میزان بالای اسیدهای چرب امگا 6 موجود در آن است.
در حالی که اسیدهای چرب امگا 6 برای بدن ضروری هستند، اما مصرف بیش از حد آنها در مقایسه با اسیدهای چرب امگا 3 میتواند تعادل چربیهای بدن را بر هم زده و خطر ابتلا به برخی بیماریها مانند چاقی را افزایش دهد.
مطالعات نشان میدهند که رژیم غذایی انسانهای اولیه دارای تعادل مناسبی بین اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6 بوده است. اما با تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی در طول زمان، مصرف اسیدهای چرب امگا 6 به طور قابل توجهی افزایش یافته است. این عدم تعادل میتواند بر سلامت بدن تأثیر منفی بگذارد.
فواید روغن بادام زمینی
روغن بادام زمینی، محصولی طبیعی و سالم است که از دانههای گیاه بادام زمینی استخراج میشود. این روغن به دلیل طعم دلپذیر و نقطه دود بالای خود، در آشپزی کاربرد فراوانی دارد. روغن بادام زمینی عاری از کلسترول و چربیهای ترانس بوده و سرشار از اسیدهای چرب غیراشباع است که برای سلامت قلب و عروق بسیار مفید میباشند.
مصرف منظم این روغن میتواند به بهبود سلامت کلی بدن کمک کند. در ادامه خواص روغن بادام زمینی مورد بررسی قرار گرفته است.
کاهش بیماریهای قلبی عروقی
روغن بادام زمینی به عنوان منبعی غنی از فیتواسترولها، ترکیبات گیاهی با توانایی کاهش جذب کلسترول در دستگاه گوارش، شناخته شده است که مصرف منظم روغن بادام زمینی میتواند به طور مؤثری خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را کاهش دهد.
یک مطالعه جامع در سال 2020 به این نتیجه رسید که روغن بادام زمینی با افزایش سطح کلسترول HDL (کلسترول خوب)، نقش قابل توجهی در بهبود چربی خون ایفا میکند.
افزایش سطح HDL منجر به حذف مؤثرتر کلسترول LDL (کلسترول بد) از جریان خون شده در نتیجه خطر سایر عوارض قلبی عروقی را کاهش میدهد.
کنترل قند خون
چربیهای تک غیراشباع و چربیهای چند غیراشباع موجود در روغن بادام زمینی ممکن است به کنترل قند خون در افراد مبتلا به دیابت کمک کند.
یک بررسی سیستماتیک در سال 2016 از 102 کارآزمایی بالینی نشان داد که جایگزینی تنها 5 درصد از چربی های اشباع مصرفی یک فرد با چربی های اشباع نشده چندگانه منجر به کاهش قابل توجهی در سطح قند خون می شود.
روغن بادام زمینی منبع خوبی از چربی های اشباع نشده چندگانه است و چربی اشباع شده نسبتا کمی دارد.
دارای ویتامین E
روغن بادام زمینی، منبع غنی از ویتامین E به شمار میرود. تنها یک قاشق غذاخوری از این روغن، ۱۱ درصد از نیاز روزانه بدن به این ویتامین حیاتی را تامین میکند.
ویتامین E، مجموعهای از ترکیبات محلول در چربی است که نقشهای بیولوژیکی متعددی در بدن ایفا میکند. عملکرد اصلی این ویتامین، آنتیاکسیدانی بوده و از سلولهای بدن در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد محافظت مینماید.
افزایش غلظت رادیکالهای آزاد در بدن، میتواند منجر به بروز بیماریهای مزمنی همچون سرطان و بیماریهای قلبی-عروقی شود.
علاوه بر خواص آنتیاکسیدانی، ویتامین E در تقویت سیستم ایمنی، تشکیل گلبولهای قرمز خون، انتقال سیگنالهای سلولی و جلوگیری از لخته شدن خون نیز نقش مؤثری دارد.
مطالعات متعدد نشان دادهاند که مصرف منظم ویتامین E میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی، برخی از انواع سرطان، آب مروارید و زوال عقل مرتبط با افزایش سن را کاهش دهد.
نتایج یک مطالعه جامع بر روی ۱۵۰۲۱ نفر حاکی از آن است که افرادی که بیشترین میزان ویتامین E را در رژیم غذایی خود دریافت میکنند، ۱۷ درصد کمتر در معرض خطر ابتلا به آب مروارید مرتبط با افزایش سن قرار دارند.
مضرات روغن بادام زمینی
مصرف بیش از حد روغن بادام زمینی، به واسطه افزایش میزان اسیدهای چرب امگا 6 در رژیم غذایی، میتواند عوارض جانبی متعددی به همراه داشته باشد. مطالعات آزمایشگاهی انجام شده بر روی موشهای آزمایشگاهی نشاندهنده ارتباط بین مصرف بیش از حد امگا 6 و افزایش تدریجی وزن است.
از سوی دیگر، وجود پیوندهای دوگانه در اسیدهای چرب چند غیر اشباع موجود در روغن بادام زمینی، این روغن را مستعد اکسیداسیون میگرداند. فرایند اکسیداسیون علاوه بر ایجاد تغییرات نامطلوب در طعم و بوی روغن، منجر به تولید رادیکالهای آزاد و در نتیجه افزایش استرس اکسیداتیو در بدن میشود.
استرس اکسیداتیو به عنوان یک عامل مهم در بروز و پیشرفت طیف وسیعی از بیماریها است برخی از بیماری که به واسطه استرس اکسیداتیو ممکن است ایجاد شوند، عبارتند از:
- بیماریهای قلبی عروقی
- انواع سرطان
- دیابت
- آلزایمر
- پارکینسون
- بیماریهای چشمی
سوالات متداول
طریقه مصرف روغن بادام زمینی چگونه است؟
این روغن به دلیل طعم ملایم و آجیلی آن شناخته میشودبه طور معمول در فرایندهای پخت و پز نظیر سرخ کردن، تفت دادن و تهیه انواع غذاها مورد استفاده قرار میگیرد. ویژگی خنثی روغن بادام زمینی، امکان بکارگیری آن در طیف وسیعی از دستورالعملهای آشپزی را فراهم آورده است.
خواص روغن بادام زمینی در طب سنتی چیست؟
روغن بادام زمینی ممکن است به کاهش تجمع چربی در رگ های خونی کمک کند. در طب سنتی از روغن بادام زمینی برای سطوح بالای کلسترول یا سایر چربیها در خون، بیماریهای قلبی، درد مفاصل، خشکی پوست و بسیاری از بیماریهای دیگر استفاده میکنند.
روغن بادام زمینی برای چاقی موثر است؟
مصرف بیش از حد روغن بادام زمینی، به دلیل غنی بودن از اسیدهای چرب امگا 6، میتواند منجر به افزایش قابل توجه میزان این اسیدهای چرب در رژیم غذایی شود در نتیجه منجر به افزایش وزن و چاقی میشود.